आदिवासी लोककलावंत (सोंगाडया) यांना आर्थिक मदत मिळणेबाबत निवेदन....

आदिवासी लोककलावंत (सोंगाडया) यांना आर्थिक मदत मिळणेबाबत निवेदन....

             नंदुरबार जिल्हयातील “आदिवासी रोडाली लोककला महासंघ, नंदुरबार ' या कलाकारांच्या वतीने  अध्यक्ष श्री.नामदेव गिरज्या वळवी (नामुसोंगाडया) यांनी निवासी उपजिल्हाधिकारी बबन काकडे याना दिलेल्या निवेदनात आपली मागण्या मांडल्या  की,महाराष्ट्रातील नंदुरबार जिल्हयातील सोंगाडया हा लोककला प्रकार अतिशय लोकप्रिय असुन स्वातंत्र्यानंतर म्हणजे सन १९५० पासुन या सोंगाडया कलाकारांकडुन समाज प्रबोधनाचे कार्य गावोगावी केले जातात. 

काय आहे आदिवासी लोककलावंत (सोंगाडया)...

नंदुरबार जिल्हयासह गुजरात व मध्यप्रदेश राज्यात वास्तव्यास असलेल्या आदिवासी समाजामध्ये १५ ते २० कलाकारांचा समुह खुल्या रंगमंचावर रात्रौच्या सुमारास समाज प्रबोधनपर नाटीका, गीते सादर करतात. 

साधारणतः किती लोककलावंतांचा उदरनिर्वाह चालतो... 

अशाप्रकारे जिल्हयात ६०० ते ७०० लोककलावंत हे सोंगाडया कलाकार म्हणुन कार्यक्रम आयोजकांकडुन मिळणाऱ्या तटपुंज्या मानधनावर आपल्या कुटुंबाचा उदरनिर्वाह चालवितात.

कश्या प्रकारे लोककलावंत कला सादर करतात...

सदरचे सोंगाडया कलाकार हे समाजातील 

• वाईट व अनिष्ट रुढीबाबत समाजात जनजागृती करतात
• त्याचप्रमाणे शासनाने काढलेल्या योजना या तळागाळातील लोकांपर्यंत पोहचविण्याचेही कार्य करतात 
• बालविवाह
• अंधश्रध्दा
• व्यसनमुक्ती शेतीची भांडणे
•  बहुपत्नीत्व, अनैतिक संबंध 

आदिवासी संस्कृती व जोपासना इत्यादी ज्वलत विषयावर नाटीका व आदिवासी रोडाली गीते सादर करुन लोकांना जागरुक करुन सात्विक व चांगल्या मार्गावर येण्याचे आवाहन करतात.

 साधारण:कोणत्या महिन्यात सोंगाड्या  कलावंत चे कार्यक्रम असतात 

    सदरचे आदिवासी कलावंत हे साधारण: डिसेंबर ते मार्च महिन्यापर्यंत आपले कार्यक्रम सादर करतात. त्यांना आयोजकांकडुन मिळणारे मानधन हे तटपुंजे असल्याने मार्च महिन्यानंतर हाच सोंगाडया कलाकार उदरनिर्वाहासाठी गुजरात राज्यात स्थलांतर होतो. मिळेल ती मोलमजुरी करतो व स्वत:ची डोंगराळ भागातील शेतीत फक्त पावसाळी पिक घेतो परंतु वरुणदेवता त्यातही त्यांना साथ देत नाही.

कोरोना विष्णू संसर्ग चा कला वर परिणाम  व शासनाची प्रभोधनासाठी या कला कडे दुर्लक्ष...

कोरोना या संसर्गजन्य विषाणुचा प्रार्दुभाव टाळण्यासाठी शासनाने केलेल्या लॉकडाऊनचा आदिवासी सोंगाडया कलाकारांनी समर्थन केलेले आहे. आदिवासी सोंगाडया कलाकार हे व्यावसायिक कलावंत नसुन फक्त समोजप्रबोधनासाठी झटत असल्याने त्यांचा आर्थिक फायदा झालेला नाही. परिणामी इतर कलाकारांप्रमाणे ते कधी श्रीमंत अथवा सधन झालेले पाहावयास मिळणे अशक्य असुन हे वास्तव सत्य आहे. 

अपेक्षा  कलावंताची...

या आदिवासी कलाकारांना नंदुरबार जिल्हयातील नाटयगृह उपलब्ध करुन दिल्यास त्यांना योग्य ते मानधन मिळुन त्यांची आर्थिक परिस्थिती सुधारेल. त्याचप्रमाणे आदिवासी जिल्हा म्हणुन ओळखल्या जाणाऱ्या नंदुरबार जिल्हयात आदिवासी सोंगाडया कलावंतासाठी कलाभवन उभारल्यास त्यांचा इतिहास, व आदिवासी लोककलेचे संवर्धन करता येईल. अन्यथा आदिवासी लोककलेसह आदिवासी संस्कृती लोप पावण्यास वेळ लागणार नाही

ज्या आदिवासी लोककलावंतांनी आपले उभे आयुष्य समाज प्रबोधनासाठी घालविले अशा कलाकारांना विस्मरुन चालणार नाही. जिवनाच्या पडदयाआड गेलेल्या कलाकारांचे पुतळे, स्मारक अथवा संग्रहालय बाजारपेठेत उभे केल्यास संस्कृती व लोककला जिवंत राहील तसेच येणाऱ्या पिढीला नक्कीच प्रेरणादायी ठरेल संपुर्ण आदिवासी समाजात सहनशिलता, नम्रता व इमानदारी ही जन्मजात असल्याने या समाजातील लोककलावंतांनी कधीही आपल्या हक्कासाटो तसेच पुरक मागण्यांसाठी कधी आंदोलन अथवा मोर्चा धरणे काढल्याचे ऐकवित नाही.

शासनाने नंदुरबार जिल्हयातील सर्व आदिवासी सोंगाडया कलावंतांना शासन स्तरावर योग्य ती आर्थिक मदत दयावी. अशा कलाकारांनी आर्थिक मदतीचा हात दिल्यास त्यांच्यातील उत्साह वाढेल अन्यथा आदिवासी सोंगाडया कलावंत यांचे उपासमारीचे बळी जातील. तरी आदिवासी सोंगाडया कलावंतांना योग्य ती आर्थिक मदत मिळण्याकरीता आपल्यामार्फत शासनाकडे योग्य तो अहवाल सादर करण्यात यावा अशी विनंती आहे. 

अध्यक्ष-आदिवासी रोडाली लोककला महासंघ, नंदुरबार (राष्ट्रीय कार्यालय नंदुरबार) ता.जि. नंदुरबार या संघटनेतील सभासद अध्यक्ष : .नामदेव गिरज्या वळवी(नामु सोंगाडया) उपाध्यक्ष : श्री.राजु छगन गावीत कार्याध्यक्ष : श्री.अनशिल देविलाल गावीतसत्यपाल वलवी सरपंच यांच्या सह्यांचे निवेदन जिल्हाधिकारी याना देण्यात आले